De opgave
Amersfoort staat aan de vooravond van een ingrijpend infrastructuurproject in de stad. De spoorkruising in de Barchman Wuytierslaan wordt vervangen door een ongelijkvloerse verbinding. Na jaren debat en onderzoek is de gemeente uitgekomen op een oplossing waarbij de auto’s onder het spoor doorgaan en de fietsers eroverheen. In het verleden zijn er ook varianten bestudeerd waarbij de fietsers samen met de auto’s onder het spoor door zouden gaan, zoals meestal bij spooronderdoorgangen. Op deze specifieke locatie ligt dat echter anders. Door de t-vormige plattegrond van de auto onderdoorgang, direct naast het spoor, zou een fietsverbinding onderlangs sociaal onveilig uitpakken. Daarom is er uiteindelijk gekozen voor een fietsverbinding over het spoor heen: een fietsviaduct. Het fietsviaduct voldoet echter niet aan de richtlijnen van het CROW: het is veel te steil voor een te overbruggen hoogteverschil, er zijn geen vlakstanden halverwege de klim er er is kruisend verkeer onder aan de hellingen. Wij hebben een alternatief ontworpen.
Veel minder constructie en veel meer groen
Uiteraard voldoet dit alternatieve plan aan alle eisen: binnen de werkgrens, behoud van het alignement van de wegen. Ruime bochten en onderdoorgangen garanderen goede zichtrelaties tussen fietsers en voetgangers onderling en met de automobilisten. De route is niet alleen beter voor fietsers, maar ook voor voetgangers. De smalle voetgangersstrook en de hoge vandaalbestendige leuningen op het viaduct worden vervangen door een comfortabel breed pad, waar mensen elkaar eenvoudig kunnen passeren (op 1,5 meter afstand!). Als klap op de vuurpijl: wij maken niet alleen een ecopassage parallel aan het spoor, maar ook eronderdoor. Hierdoor worden de ecologische verbindingen nog robuuster. In ons plan worden per saldo evenveel bomen gekapt als in het huidige, maar er is meer ruimte voor het planten van nieuwe bomen: op de plek die was gereserveerd voor de brug.
Comfortabele hellingen en behoud van de bossfeer
De fietsroute is landschappelijk bescheiden ingepast. Geen grote constructie dwars door de openbare ruimte, maar een vriendelijke open en groene route met een korte onderdoorgang onder het spoor. Trein, fiets en auto hebben elk hun eigen domein, maar worden door het landschap fraai aaneengesmeed. Alle infrastructuur ligt op maaiveld of eronder, de bossfeer blijft optimaal behouden. Ons plan heeft een spectaculaire verbetering van de fietsverbinding tot gevolg en tegelijkertijd een beperkte impact op het programma.
Niet alleen beter, maar ook economischer
Samenvattend heeft ons alternatieve plan de volgende kernkwaliteiten: het voldoet aan alle richtlijnen van het CROW (X-factor hoger dan 5, vlakstanden bij groot hoogteverschil, geen kruisend verkeer onder aan hellingen), het is sociaal veilig met ruime bochten, goed doorzicht onder het spoor, contact met de weg, een maximaal groene inpassing, geen groot object tussen de bomen. Het plan is duurzaam: minder materiaalgebruik, onderhoudsarm, veel meer ruimte voor groen en een extra fauna passage. Het plan is initieel ruim een miljoen euro goedkoper dan het huidige plan, de fietstunnel heeft minder onderhoud dan de brug, dus op den duur wordt het nog gunstiger.