Jan Waaijerbrug

Jaar 2009 - 2014
Typologie Vaste brug
Locatie Zoetermeer, NL
Opdrachtgever Gemeente Zoetermeer
Samenwerking Techconsult, PT Structural, BSB Staalbouw
Projectarchitecten Syb van Breda, Jasper Arends, Mark Snijder, Maikel Waterdrinker, Nicolai Waterdrinker

Een sprong naar de toekomst
De locatie is in diverse opzichten typisch Hollands, immers het omringende landschap is geheel door de mens gevormd: het bestaande Westerpark park ten zuiden, het toekomstige N3MP-WP park ten noorden en de beide parallelle verkeersdragers de Leidschendamseweg en het tracé van de Randstadrail.

Dat geldt zeker ook voor de functie van de brug, een fiets (en voet-) brug die lange afstandsverbindingen aan elkaar knoopt op één punt: de routes naar de duinen en het groene hart, Delft en Midden Delfland. Wij hebben ons laten inspireren door deze artificiële landschappelijkheid, die dankzij een beeldbepalende heuveltop, die er nu nog niet is en een lange polderlijn die al jaren geleden wreed is doorbroken richting geeft aan het ontwerp van de brug.

Jan Waaijer brug

Het concept

Jan Waaijer brug

De dominante rechte lijn van de polderas die Delft en het Groene Hart aan elkaar knoopt, wordt beïnvloed door de zachte en meanderende lijn tussen de duinen en Midden Delfland. Samen versmelten ze tot een elegante rotatie symmetrische oversteek, met een minimale overspanning over spoor en weg. Een ontelbaar aantal ijle kolommen draagt een flinterdun dek, verschaft de gebruiker een gefilterd uitzicht over de omgeving en bezorgt de brug zijn eigen energie.

Jan Waaijer brug

Inspiratie

Eén van de meest kenmerkende aspecten van verbindingen (wegen en kanalen) in en door het Hollandse landschap, al vele eeuwen, is de combinatie van een klare lijn en een minimalistische bescherming tegen wind, regen en zon. Een door ijle bomen omkaderde ruimte waarvandaan het omliggende landschap beschouwd kan worden. De kerk en boerderij van Hobbema worden in het eenentwintgste eeuwse tableau aangevuld met spoor en auto.

Jan Waaijer brug
Jan Waaijer brug

De verbinding

Voor ons is het primaire doel van deze opgave gelegen in het slechten van de kloof tussen de beide parken. In dat opzicht is de brug te vergelijken met een ecoduct of wildpassage, (met dien verstande dat het hier qua passanten toch vooral over mensen gaat). Het leggen van de onderlinge verbinding tussen de vier routes en het op een aangename manier passeren van de weg en het spoor vinden wij het belangrijkst. Wij hebben ons dan ook vooral laten inspireren door het landschap en zijn op zoek gegaan naar een brugontwerp dat daar naadloos in past en daarmee verder gaat dan het spectaculaire statement of de dramatische overspanning.

Jan Waaijer brug
Jan Waaijer brug

Integratie

Maximale duurzaamheid is het hoofdthema in de constructie. Bij een brug is dat vooral een kwestie van minimalisering van materiaalgebruik. Beide hoofdoverspanningen, over weg en spoor, zijn zo kort mogelijk. Hiermee worden kostbare en omvangrijke draagstructuren vermeden. De brug wordt over zijn hele lengte ondersteund door op korte onderlinge afstand geplaatste en daardoor lichte kolommen.

Jan Waaijer brug
Jan Waaijer brug

Elk van deze kolommen kan op een enkele paal worden gefundeerd, de overspanning van het dek is beperkt tot enkele meters en kan dus heel slank worden uitgevoerd. De totale hoeveelheid materiaal ligt daarmee ver onder die van een traditioneel ontworpen brug. De constructie is uitgevoerd in corten staal. Dit is niet alleen een materiaal dat fraai opgaat in het landschap, maar ook geheel onderhoudsvrij. Het hoeft niet geverfd of anderszins geconserveerd te worden en bespaart daarmee aanzienlijk op de onderhoudskosten.

Jan Waaijer brug
Jan Waaijer brug