Koningin Máximabrug

Jaar 2014 - 2016
Typologie Beweegbare brug
Locatie Alphen aan den Rijn, NL
Opdrachtgever Gemeente Alphen aan den Rijn
Samenwerking Mobilis, Hollandia, van Gelder, wUrck, IV infra
Projectarchitecten Syb van Breda, Bastiaan Luijk, Menno Nooijen, Wiebe Strick, Florentine van der Vaart, Vincenzo Venturini, Tom de Weijer, Maikel Waterdrinker, Nicolai Waterdrinker

Het landschap rondom de Koningin Máximabrug bestaat uit vele lagen. Het oudste element is de Oude Rijn, met zijn slingerende alignement. De oevers zijn al vele eeuwen in gebruik voor allerhande industriële activiteit die gebruik maakt van het water als transportmiddel. De dijken bieden een relatief stevige en veilige ondergrond om op te wonen en werken. De omringende polders kenmerken zich door de hand van de mens: een strakke verkaveling met parallelle sloten haaks op het water.

Nu komt er nog een laag bij in het landschap: de Koningin Máximabrug en toevoerwegen. Net als de rivier een lijnvormig element, dat zich sierlijk als een guirlande in het bestaande palet voegt. Voor ons is het zichtbaar zijn van al deze lagen de grootste schoonheid van het gebied. Daarom projecteren we de Koningin Máximabrug en toevoerwegen zo autonoom mogelijk in het bestaande landschap. Sierlijk als de rivier, functioneel in lijn met het slagenlandschap van de polders.

Verkeersbrug Koningin Maximabrug

Architectuur is constructie

De Koningin Máximabrug is uitgesproken functioneel. Elk onderdeel van de brug is nuttig, maar tegelijk zo ontworpen dat het op een aantrekkelijke wijze laat zien wat het doet, ontworpen als een vliegtuig of een auto. Een machine die nuttige taken verricht, maar er ook goed uitziet.

Verkeersbrug Koningin Maximabrug
Verkeersbrug Koningin Maximabrug

Een mooi en eigenzinnig profiel

Verkeersbrug Koningin Maximabrug

De Máxima brug is een gebalanceerde staartbrug. De staarten bevatten het contragewicht, dat er voor zorgt dat de brug soepel open en dicht gaat met een minimaal energiegebruik. Het typische kenmerk van een staartbrug is de hoge ligging van het scharnier ten opzichte van het brugdek. De hooggelegen staarten geven de brug een mooi en eigenzinnig profiel.

Verkeersbrug Koningin Maximabrug
Verkeersbrug Koningin Maximabrug

Subtiele detaillering

De aanbruggen en het val zijn over de gehele lengte exact waterpas en lopen naadloos in elkaar over, ook aan de onderzijde. Dankzij natte knopen boven de steunpunten zijn geen onderslagen nodig. Dankzij een gefacetteerde detaillering van de randafwerking krijgt de brug een fraai gebogen vorm, die het alignement van de weg precies volgt. De kolommen zijn subtiel kegelvormig. Zo werkt alles samen om het gebied onder de aanbruggen transparant te maken en de brug een slanke belijning te geven. Dankzij de repetitie en prefabricage van de belangrijkste bouwstenen (liggers, randelement en kolommen) krijgt de brug een hoog afwerkingsniveau tegen beheersbare kosten.

Verkeersbrug Koningin Maximabrug
Verkeersbrug Koningin Maximabrug
Verkeersbrug Koningin Maximabrug
Verkeersbrug Koningin Maximabrug
Verkeersbrug Koningin Maximabrug
Verkeersbrug Koningin Maximabrug

Twee extra trappen

De trappen zorgen voor directe bereikbaarheid en beleving van het gebied onder de aanbruggen, aan de zuidkant zelfs een heel bijzondere wereld vol met water en planten.

Verkeersbrug Koningin Maximabrug

Een levendige ‘onderwereld’

De bestaande insteekhaven wordt als cultuurhistorisch relict gespaard en vormt een mooie aanlegplaats voor passanten. Ook de bestaande kade van de Rijn blijft hier gespaard. De waterpartij onder de brug is een beheersbare en levendige onderwereld. De splitsing van de brugdekken maakt het gebied levensvatbaar. Hierdoor kan zonlicht doordringen tot op de grond. Waterplanten filteren het afstromend water van de brug. De waterpartij heeft een gelijk peil met de oude Rijn en staat met een kleine duiker in verbinding met de river. De plek kan zo ook als paaiplaats voor vissen uit de Rijn functioneren. De noord/zuid-oriëntatie van de brug zorgt voor een goede lichttoetreding aan de zijkanten van de brug. Hierdoor kan aan de randen en deels onder de brug de aangeplante watervegetatie prima groeien.

Verkeersbrug Koningin Maximabrug

Energielandschap in lus

Drijvende PV-panelen leveren alle benodigde energie voor brug en weg. De structuur van de polder wordt in de lus doorgezet door de watergangen die de benodigde waterberging leveren. Afstromend water van de weg wordt hier gefilterd. Een stromingssysteem zorgt voor extra zuivering. Hierdoor ontstaat een uniek gebied met zeer schoon water met een hoge ecologische waarde. Voor het rondpompen wordt windenergie gebruikt, opgewekt door een Bosmanmolen. Door de positionering van de PV-panelen liggen deze laag ten opzichte van het maaiveld en vormen ze geen visuele belemmering voor het doorzicht.

Verkeersbrug Koningin Maximabrug

Een laag walletje in de bocht voorkomt lichthinder van koplampen van de auto’s in de omgeving. De hier voorkomende weidevogels hebben er zo geen last van. Oriëntatieverlichting voorkomt niet alleen lichthinder maar vergroot ook de verkeersveiligheid en verbruikt minder energie.